تصویربرداری مستند مرز پرگهر در سالروز درگذشت زنده یاد حسین گل گلاب (۲۲ اسفندماه۱۳۶۳) به پایان رسید. در این مستند پرتره، زندگی، شرح احوال و آثار سراینده‌ی سرود ملی ای ایران به کارگردانی هومن ظریف مورد بررسی قرار می‌گیرد و با افردای چون: دکتر علی غضنفری، ناصر جبلی، جهانگیر هدایت، دکتر هما گل گلاب، خانواده‌ی استاد بنان، میلاد کیایی، عبدالجبار کاکایی، هوشمند وزیری، مصطفی کمال‌پور تراب و... در این باره گفت‌و‌گو شده است.
ای ایران نام یکی از مشهور‌ترین سرودهای میهنی و ملی گرایانه ی ایران است و بسیاری آن را مردمی‌ترین سرود معاصر در ایران دانسته‌اند. این قطعه را روح‌الله خالقی در سال۱۳۲۳ در آواز دشتی بر روی شعری از حسین گل‌گلاب ساخت. اما گل گلاب عضو فرهنگستان ادب، عکاس و مترجم نیز بود. مصور الملک، پدر ایشان نیز نقاش دوره‌ی قاجار است. اسماعیل نواب صفا در کتاب خاطرات خود به نقل از دکتر حسین گل گلاب، شاعر این سرود آورده است: "وقتی در سال ۱۳۲۳ ایران تحت اشغال متفقین بود، بعد از ظهر یکی از روزهای تابستان در خیابان، شاهد حرکات دور از نزاکت بعضی از سربازان خارجی با مردم بودم و از ناراحتی نمی‌دانستم چه کنم، بی‌اختیار راه انجمن موسیقی را که تازه تاسیس شده بود، پیش گرفتم. وقتی خالقی مرا دید گفت: چرا ناراحتی؟ واقعه را برایش تعریف کردم. او گفت ناراحتی فایده‌ای ندارد بیا کاری کنیم و سرودی بسازیم. این بود که سرود‌ای ایران خلق شد."
نخستین اجرای آن، در ۲۷ مهر ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکده‌ی افسری در خیابان استانبول دو شب متوالی برگزار شد. سرود ای ایران آنقدر اثر کرد که شنوندگان تکرار آن را خواستار شدند و سه بار تجدید شد. استقبال و تاثیر این سرود باعث شد که وزیر فرهنگ وقت، هیات نوازندگان را به مرکز پخش صدا دعوت کرد تا صفحه‌ای از آن ضبط و همه روزه از رادیو تهران پخش شود. اجرای نخست این اثر ملی، نایاب است. اجرای دیگر، مربوط به سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ در برنامه گل‌ها است که غلامحسین بنان این سرود را خواند. تصویربرداری مرز پرگهر را محمد ثریا و صدابرداری آن را میلاد روشن برعهده داشته‌اند.
