کتاب "نقدی بر سیر تحول گفتار در سینمای مستند ایران"، پژوهشی از همایون امامی منتشر شد. این کتاب که در قطع وزیری و در 347 صفحه، و به صورت مصور از سوی انتشارات دانشکده‏ی صدا و سیما منتشر شده است، شامل مباحث زیر است: بخش اول؛ کلیات: مروری اجمالی بر پیشینه‏ی مستندسازی در ایران، سیر تکاملی گفتار از آغاز تا به حال، تعریف و تشریح گفتار، اجمالی بر سبک‏شناسی سینمای مستند، بیل‏نیکولز و شیوه‏شناسی فیلم مستند (شیوه‏ی توضیحی، شیوه‏ی مشاهده‏گر، مستند تعاملی، شیوه‏ی انعکاسی، شیوه‏ی پرفورماتیو)، کارکردها و کاربردهای گفتار، موقعیت گفتار در سینمای مستند امروز ایران، بخش دوم: سیر تحولی گفتار در دهه‏های سی، چهل، پنجاه، شصت و هفتاد خورشیدی و بخش سوم: گفتارهای برگزیده‏ی سینمای مستند ایران شامل گفتار متن فیلم‏های یک آتش، موج و مرجان و خارا، تپه‏های مارلیک و گنجینه‏های گوهر از ابراهیم گلستان، گود مقدس از هژیر داریوش، باد جن از ناصر تقوایی، جام حسنلو از محمدرضا اصلانی، باد صبا از آلبر لاموریس، در جستجوی تعادل از حسین محجوب و بچه‏ها در هور بازی می‏کند از فرزاد موتمن.
چند ماه پیش از امامی کتاب دیگری به عنوان "جستاری در گونه‏شناسی فیلم مستند" منتشر شد که نشر آن را اداره‏ی کل پژوهش و آموزش سیما به عهده داشت. امامی که تنها بر پژوهش و نقد در حوزه سینمای مستند متمرکز است تا کنون علاوه بر کتاب حاضر، کتاب‏هایی چون پسِ قصه (نقد و بررسی ده اثر برتر سینمای مستند ایران - نشر  سروش)، نقدی بر قوم‏پژوهی در سینمای مستند ایران (نشر افکار)، درام و ساختار دراماتیک در فیلم مستند (نشر ساقی) را منتشر کرده و کتاب آسیب‏شناسی مستند تلویزیونی وی از سوی اداره کل پژوهش و آموزش سیما در دست انتشار است. دو کتاب دیگر وی، یک سرزمین، یک مرد، یک راه (نقد و بررسی آثار مستند خسرو سینایی) و تاریخ شفاهی قوم‏پژوهی در سینمای مستند ایران سال هاست که در انتظار چاپ و نشر به سر می‏برد. از این دو کتاب، کتاب نخست به سفارش مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی(1381) و کتاب تاریخ شفاهی قوم پژوهی (1385)، به سفارش پژوهشکده‏ی مردم‏شناسی سازمان میراث فرهنگی مورد پژوهش واقع شده است.